USAID là gì?

Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) là một cơ quan liên bang độc lập của chính phủ Hoa Kỳ, được thành lập vào năm 1961 bởi Tổng thống John F. Kennedy thông qua Đạo luật Hỗ trợ Nước ngoài. Dưới đây là những khía cạnh chính của USAID:

Nhiệm vụ và mục tiêu

Nhiệm vụ của USAID là hợp tác để chấm dứt tình trạng nghèo đói cực đoan và thúc đẩy các xã hội dân chủ và có khả năng phục hồi trong khi nâng cao an ninh và thịnh vượng của Hoa Kỳ.
Cơ quan tập trung vào nhiều lĩnh vực cốt lõi, bao gồm:
- Thúc đẩy thịnh vượng kinh tế rộng rãi
- Củng cố nền dân chủ và quản trị tốt, bảo vệ nhân quyền
- Cải thiện sức khỏe toàn cầu
- Tiến xa về an ninh thực phẩm và nông nghiệp
- Cải thiện bền vững môi trường
- Thúc đẩy giáo dục
- Giúp các xã hội phòng ngừa và phục hồi sau xung đột và cung cấp hỗ trợ nhân đạo trong bối cảnh thảm họa tự nhiên và do con người gây ra.

Cấu trúc và hoạt động

USAID được điều hành bởi một Giám đốc được Tổng thống bổ nhiệm và Quốc hội phê chuẩn.
Cơ quan hợp tác với Bộ Ngoại giao, các cơ quan khác của chính phủ Hoa Kỳ, các tổ chức đa phương và song phương, các công ty tư nhân, các tổ chức học thuật và các tổ chức phi chính phủ.

Lịch sử và ảnh hưởng

USAID được tạo ra để thống nhất nhiều tổ chức và chương trình hỗ trợ nước ngoài tồn tại trước đó dưới một cơ quan, tập trung vào phát triển kinh tế-xã hội lâu dài.
Cơ quan có sự hiện diện mạnh mẽ tại hơn 100 quốc gia, chủ yếu ở châu Phi, châu Á, Mỹ Latinh, Trung Đông và Đông Âu.
USAID điều hành các nỗ lực cứu trợ sau chiến tranh và thiên tai thông qua Cục Hỗ trợ Nhân đạo và đã đóng vai trò quan trọng trong các sáng kiến sức khỏe toàn cầu, cứu trợ nghèo đói và phát triển kinh tế-xã hội.

Tại sao Trump và Musk muốn đóng cửa USAID?

Hành động của chính quyền Trump

Tổng thống Trump, khi trở lại nắm quyền, đã khởi động một loạt hành động nhằm tái cấu trúc và có thể là giải thể USAID. Dưới đây là những điểm chính:
- Đình chỉ 90 ngày về Hỗ trợ Nước ngoài: Trump đã ra lệnh đình chỉ gần như toàn bộ khoản viện trợ nước ngoài, dẫn đến những rối loạn nghiêm trọng trong hoạt động của USAID trên toàn thế giới. Lệnh đình chỉ này bao gồm lệnh dừng công việc cho các giải thưởng hỗ trợ nước ngoài hiện tại, đang chờ xem xét bởi Ngoại trưởng.
- Kế hoạch tổ chức lại: Có kế hoạch để có thể sáp nhập USAID với Bộ Ngoại giao, với Ngoại trưởng Marco Rubio giám sát quá trình tổ chức lại. Động thái này có thể dẫn đến việc cắt giảm ngân sách và số lượng nhân viên của USAID.
- Sự chỉ trích và kháng cự: Các nhà phê bình, bao gồm cả các nhà lập pháp và các cựu quan chức của USAID, cho rằng những hành động này sẽ đe dọa các mục tiêu chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ và các nỗ lực nhân đạo toàn cầu. Tiến sĩ Atul Gawande, cựu Giám đốc Y tế Toàn cầu của USAID, đã nhấn mạnh những hậu quả ngay lập tức và nghiêm trọng của việc ngừng chương trình của USAID, bao gồm những tác động đến khủng hoảng sức khỏe toàn cầu và cứu trợ thảm họa.

Sự tham gia của Elon Musk

Elon Musk, thông qua Cục Chính phủ Hiệu quả của mình (DOGE), đã được Trump giao nhiệm vụ lãnh đạo nỗ lực thu hẹp chính phủ liên bang. Dưới đây là những điểm chính liên quan đến sự tham gia của Musk:
- Chỉ trích công khai: Musk đã công khai chỉ trích USAID, gọi nó là một “tổ chức tội phạm” cần phải bị đóng cửa. Ông đã cáo buộc rằng quỹ của USAID đã được sử dụng cho các “chương trình chết người”.
- Các hành động hành chính: Sự tham gia của Musk đã dẫn đến việc hàng chục quan chức cấp cao của USAID bị cho nghỉ việc hành chính, hàng trăm nhà thầu bị chấm dứt hoặc tạm nghỉ, và việc đóng cửa trụ sở của USAID đối với nhân viên. Trang web và các tài khoản mạng xã hội của USAID cũng đã bị xóa bỏ.

Những tác động và phản ứng

Các hành động của Trump và Musk có những tác động đáng kể đến các nỗ lực nhân đạo và phát triển toàn cầu:
- Sức khỏe toàn cầu: Việc ngừng hỗ trợ nước ngoài đã làm dừng lại các công việc quan trọng liên quan đến sức khỏe toàn cầu, như chiến đấu với sự bùng phát của các bệnh như Marburg và mpox, và xóa sổ bệnh bại liệt.
- Tác động kinh tế và nhân đạo: Những rối loạn này đặc biệt nghiêm trọng ở các khu vực như Châu Phi hạ Sahara, nơi đã nhận được hơn 6.5 tỷ USD hỗ trợ nhân đạo từ Hoa Kỳ năm ngoái. Các chương trình như hỗ trợ dinh dưỡng cho trẻ em và trẻ sơ sinh suy dinh dưỡng đang gặp nguy cơ.
- Quan hệ quốc tế: Động thái này được coi là làm suy yếu uy tín và ảnh hưởng của Hoa Kỳ trên toàn cầu, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh giữa các cường quốc như Nga và Trung Quốc.

Kết luận

Sự rối ren hiện tại xung quanh USAID phản ánh một cuộc tranh luận rộng lớn hơn về vai trò của trợ giúp nước ngoài trong chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ và hiệu quả của các cơ quan chính phủ. Trong khi những người ủng hộ USAID lập luận rằng cơ quan này rất quan trọng trong việc thúc đẩy lợi ích và mục tiêu nhân đạo của Hoa Kỳ, thì các nhà phê bình như Trump và Musk lại coi nó là lãng phí và không hiệu quả. Việc tái cơ cấu và khả năng giải thể USAID có những tác động rộng rãi đến phát triển, sức khỏe và các nỗ lực nhân đạo toàn cầu.

Để biết thêm thông tin chi tiết về sứ mệnh, lịch sử và những thách thức hiện tại của USAID, bạn có thể tham khảo các tài nguyên sau: